निर्वाण षटकम्

मनोबुद्ध्यहङ्कार चित्तानि नाहं

न च श्रोत्रजिह्वे न च घ्राणनेत्रे ।

न च व्योम भूमिर्न तेजो न वायुः

चिदानन्दरूपः शिवोऽहम् शिवोऽहम् ॥१॥

મનો બુદ્ધિ અહંકાર ચિત્તાનિ નાહં

ન ચ શ્રોત્ર જિવ્હે ન ચ ઘ્રાણ નેત્રે |

ન ચ વ્યોમ ભૂમિ ન તેજો ન વાયુ:

ચિદાનંદ રૂપઃ શિવોહમ્ શિવોહમ્ || ૧||

અર્થ : મૈં મન, બુદ્ધિ, અહંકાર ઔર સ્મૃતિ નહીં હૂઁ, ન મૈં કાન, જિહ્વા, નાક ઔર આઁખ હૂઁ, ન મૈં આકાશ, ભૂમિ, તેજ ઔર વાયુ હી હૂઁ, મૈં ચૈતન્ય રૂપ હૂઁ, આનંદ હૂઁ, શિવ હૂઁ, શિવ હૂઁ…

Meaning :

1.1: Neither am I the Mind, nor the Intelligence or Ego,

1.2: Neither am I the organs of Hearing (Ears), nor that of Tasting (Tongue), Smelling (Nose) or Seeing (Eyes),

1.3: Neither am I the Sky, nor the Earth, Neither the Fire nor the Air,

1.4: I am the Ever Pure Blissful Consciousness; I am Shiva, I am Shiva,

The Ever Pure Blissful Consciousness.

न च प्राणसंज्ञो न वै पञ्चवायुः

न वा सप्तधातुः न वा पञ्चकोशः ।

न वाक्पाणिपादं न चोपस्थपायु

चिदानन्दरूपः शिवोऽहम् शिवोऽहम् ॥२॥

ન ચ પ્રાણ સંજ્ઞો ન વૈ પઞ્ચવાયુઃ

ન વા સપ્તધાતુ: ન વા પઞ્ચકોશઃ |

ન વાક્પાણિપાદૌ ન ચ ઉપસ્થ પાયુ

ચિદાનંદરૂપ: શિવોહમ્ શિવોહમ્ || ૨||

અર્થ : ન મૈં મુખ્ય પ્રાણ હૂઁ ઔર ન હી મૈં પઞ્ચ પ્રાણોં (પ્રાણ, ઉદાન, અપાન, વ્યાન, સમાન) મેં કોઈ હૂઁ, ન મૈં સપ્ત ધાતુઓં (ત્વચા, માંસ, મેદ, રક્ત, પેશી, અસ્થિ, મજ્જા) મેં કોઈ હૂઁ ઔર ન પઞ્ચ કોશોં (અન્નમય, મનોમય, પ્રાણમય, વિજ્ઞાનમય, આનંદમય) મેં સે કોઈ, ન મૈં વાણી, હાથ, પૈર હૂઁ ઔર ન મૈં જનનેંદ્રિય યા ગુદા હૂઁ, મૈં ચૈતન્ય રૂપ હૂઁ, આનંદ હૂઁ, શિવ હૂઁ, શિવ હૂઁ…

Meaning :

2.1: Neither am I the Vital Breath, nor the Five Vital Airs,

2.2: Neither am I the Seven Ingredients (of the Body), nor the Five Sheaths (of the Body),

2.3: Neither am I the organ of Speech, nor the organs for Holding ( Hand ), Movement ( Feet ) or Excretion,

2.4: I am the Ever Pure Blissful Consciousness; I am Shiva, I am Shiva,

The Ever Pure Blissful Consciousness.

न मे द्वेषरागौ न मे लोभमोहौ

मदो नैव मे नैव मात्सर्यभावः ।

न धर्मो न चार्थो न कामो न मोक्षः

चिदानन्दरूपः शिवोऽहम् शिवोऽहम् ॥३॥

ન મે દ્વેષરાગૌ ન મે લોભ મોહૌ

મદોં નૈવ મે નૈવ માત્સર્યભાવઃ |

ન ધર્મો નચાર્થો ન કામો ન મોક્ષઃ

ચિદાનંદરૂપ: શિવોહમ્ શિવોહમ્ || ૩||

અર્થ : ન મુઝમેં રાગ ઔર દ્વેષ હૈં, ન હી લોભ ઔર મોહ, ન હી મુઝમેં મદ હૈ ન હી ઈર્ષ્યા કી ભાવના, ન મુઝમેં ધર્મ, અર્થ, કામ ઔર મોક્ષ હી હૈં, મૈં ચૈતન્ય રૂપ હૂઁ, આનંદ હૂઁ, શિવ હૂઁ, શિવ હૂઁ…

Meaning :

3.1: Neither do I have Hatred, nor Attachment, Neither Greed nor Infatuation,

3.2: Neither do I have Pride, nor Feelings of Envy and Jealousy,

3.3 I am Not within the bounds of Dharma (Righteousness), Artha (Wealth), Kama (Desire) and Moksha (Liberation) (the four Purusarthas of life),

3.4: I am the Ever Pure Blissful Consciousness; I am Shiva, I am Shiva,

The Ever Pure Blissful Consciousness.

न पुण्यं न पापं न सौख्यं न दुःखं

न मन्त्रो न तीर्थं न वेदा न यज्ञाः ।

अहं भोजनं नैव भोज्यं न भोक्ता

चिदानन्दरूपः शिवोऽहम् शिवोऽहम् ॥४॥

ન પુણ્યં ન પાપં ન સૌખ્યં ન દુ:ખં

ન મંત્રો ન તીર્થં ન વેદોં ન યજ્ઞઃ |

અહમ્ ભોજનં નૈવ ભોજ્યમ ન ભોક્તા

ચિદાનંદ રૂપ: શિવોહમ્ શિવોહમ્ || ૪||

અર્થ : ન મૈં પુણ્ય હૂઁ, ન પાપ, ન સુખ ઔર ન દુઃખ, ન મન્ત્ર, ન તીર્થ, ન વેદ ઔર ન યજ્ઞ, મૈં ન ભોજન હૂઁ, ન ખાયા જાને વાલા હૂઁ ઔર ન ખાને વાલા હૂઁ, મૈં ચૈતન્ય રૂપ હૂઁ, આનંદ હૂઁ, શિવ હૂઁ, શિવ હૂઁ…

Meaning :

4.1: Neither am I bound by Merits nor Sins, neither by Worldly Joys nor by Sorrows,

4.2: Neither am I bound by Sacred Hymns nor by Sacred Places, neither by Sacred Scriptures nor by Sacrifies,

4.3: I am Neither Enjoyment (Experience), nor an object to be Enjoyed (Experienced), nor the Enjoyer (Experiencer),

4.4: I am the Ever Pure Blissful Consciousness; I am Shiva, I am Shiva,

The Ever Pure Blissful Consciousness.

न मृत्युर्न शङ्का न मे जातिभेदः

पिता नैव मे नैव माता न जन्मः ।

न बन्धुर्न मित्रं गुरुर्नैव शिष्यं

चिदानन्दरूपः शिवोऽहम् शिवोऽहम् ॥५॥

ન મે મૃત્યુશંકા ન મે જાતિભેદ:

પિતા નૈવ મે નૈવ માતા ન જન્મ |

ન બંધૂ: ન મિત્રં ગુરુ: નૈવ શિષ્યં

ચિદાનંદ રૂપ: શિવોહમ શિવોહમ || ૫||

અર્થ : ન મુઝે મૃત્યુ કા ભય હૈ, ન મુઝમેં જાતિ કા કોઈ ભેદ હૈ, ન મેરા કોઈ પિતા હી હૈ, ન કોઈ માતા હી હૈ, ન મેરા જન્મ હુઆ હૈ, ન મેરા કોઈ ભાઈ હૈ, ન કોઈ મિત્ર, ન કોઈ ગુરુ હી હૈ ઔર ન હી કોઈ શિષ્ય, મૈં ચૈતન્ય રૂપ હૂઁ, આનંદ હૂઁ, શિવ હૂઁ, શિવ હૂઁ…

Meaning :

5.1: Neither am I bound by Death and its Fear, nor by the rules of Caste and its Distinctions,

5.2: Neither do I have Father and Mother, nor do I have Birth,

5.3: Neither do I have Relations nor Friends, neither Spiritual Teacher nor Disciple,

5.4: I am the Ever Pure Blissful Consciousness; I am Shiva, I am Shiva,

The Ever Pure Blissful Consciousness.

अहं निर्विकल्पो निराकाररूपो

विभुत्वाच्च सर्वत्र सर्वेन्द्रियाणाम् ।

न चासङ्गतं नैव मुक्तिर्न मेयः

चिदानन्दरूपः शिवोऽहम् शिवोऽहम् ॥६॥

અહમ્ નિર્વિકલ્પો નિરાકાર રૂપો

વિભુવ્યાપ્ય સર્વત્ર સર્વેન્દ્રિયાણામ |

સદા મે સમત્વં ન મુક્તિ: ન બંધ:

ચિદાનંદ રૂપ: શિવોહમ શિવોહમ || ૬||

અર્થ : મૈં સમસ્ત સંદેહોં સે પરે, બિના કિસી આકાર વાલા, સર્વગત, સર્વવ્યાપક, સભી ઇન્દ્રિયોં કો વ્યાપ્ત કરકે સ્થિત હૂઁ, મૈં સદૈવ સમતા મેં સ્થિત હૂઁ, ન મુઝમેં મુક્તિ હૈ ઔર ન બંધન, મૈં ચૈતન્ય રૂપ હૂઁ, આનંદ હૂઁ, શિવ હૂઁ, શિવ હૂઁ…

Meaning :

6.1: I am Without any Variation, and Without any Form,

6.2: I am Present Everywhere as the underlying Substratum of everything, and behind all Sense Organs,

6.3: Neither do I get Attached to anything, nor get Freed from anything,

6.4: I am the Ever Pure Blissful Consciousness; I am Shiva, I am Shiva,

The Ever Pure Blissful Consciousness.

- Composed by Sri Adi Shankaracharya